Skip to content
Skip to content

Freemans esdoorn

Acer x freemanii ‘Jeffersred’

Acer freemanii ‘Jeffersred’ heeft niet echt een Nederlandse naam, maar wordt wel Freemans esdoorn genoemd. Een andere naam voor deze esdoorn is Autumn blaze. Het is een prachtige boom met spectaculaire herfstkleuren. De bladvorm is te zien op de Canadese vlag.

Fraaie verhalen
In 1933 produceerde de Amerikaanse botanicus Oliver Freeman deze esdoorn door een kruising tussen de Acer rubrum (rode esdoorn) en de Acer saccharinum (zilveresdoorn).

Esdoorns zijn goed toonhout, hout dat geluid goed laat klinken, en worden gebruikt in veel muziekinstrumenten zoals gitaren en drums. Over de herkomst van dit gebruik bestaat een Hongaarse sage over de moord op een koningsdochter die in een fluit van esdoornhout veranderde.

De Hongaren vertellen hoe een knappe koningsdochter verliefd werd op een herder die haar betoverde met een esdoornfluit. Die dochter ging met haar twee zusters het veld in om de eerste aardbeien te plukken. Hun slechte, oude vader had meer belangstelling voor zijn eten dan voor zijn koninkrijk en zijn kinderen, zodat hij de kroon beloofde aan de eerste dochter die met een volle mand aardbeien zou terugkomen. De mand van het blonde meisje was het eerst gevuld en haar kansen werden steeds gunstiger, en de brunettes werden jaloers. Ze vermoordden het blonde meisje, verdeelden de vruchten en vertelden de koning dat hun zus opgegeten was. Klagend waren de woorden van de koning, klagend was ook de fluit van de herder op de heuvel, want hij mocht blazen wat hij wou, het esdoornhout maakte geen geluid, noch verscheen zijn liefste. Op de derde dag passeerde hij de esdoorn waaronder de prinses begraven was en merkte op dat er een nieuwe jonge scheut aan ontsprongen was. Hij sneed de tak af en maakte een fluit, die al begon te zingen toe hij die aan zijn lippen zette, niet in woordloze tonen maar in echte woorden: ‘Speel, liefste, speel! Eens was ik een koningsdochter, toen een esdoornscheut en nu ben ik een fluit.’ Verbaasd vloog hij naar het paleis en vroeg audiëntie aan bij de koning. Die was ook zeer verbaasd, want toen hij de fluit aan zijn mond zette, hoorde hij zeggen: ‘Speel, mijn vader, speel! Eens was ik een koningsdochter, toen een esdoornscheut en nu ben ik een fluit.’ Om zeker te zijn riep hij zijn dochters en beval dat ze op het instrument zouden spelen, maar bij elk van hen riep de fluit: ‘Speel moordenaar, speel! Eens was ik een koningsdochter, toen een esdoornscheut, nu ben ik een fluit.’ De koning realiseerde zich wat dit betekende en verdreef zijn dochters uit zijn kasteel. De herder ging terug naar zijn kudde en verdreef zijn eenzaamheid met de stem van zijn geliefde.

Toepassingen

Herkomst
Verenigde Staten, Canada

Welke insecten trekt de plant aan?
Waardplant voor vlinders en drachtplant voor bijen en hommels. De bloemetjes in het voorjaar zijn rijk aan nectar, ook vroege nachtvlinders komen daarop af.

Algemeen
Deze esdoorn kan zich goed aanpassen aan verschillende groeiomstandigheden. Hij heeft een smalle, ovaalvormige kroon. De vijflobbige bladeren zijn groen van kleur, in de herfst verkleurend naar oranjerood. De schors is grijs, glad en met de jaren steeds meer gegroefd. Het is een goede stadsboom.

Standplaats
Voorkeur voor een plek in de volle zon. Verdraagt tijdelijk zowel zeer droge als zeer natte periodes. Kan goed tegen vorst en is niet vatbaar voor ernstige ziektes. Ook stelt hij weinig eisen aan de bodem. Kortom: een makkelijke boom.

Hoogte
15-20 m

Bloeitijd
Maart-april

Bloeiwijze
Onopvallende bloemen

Kleur
Geelgroen

Hoe te vermeerderen
Via stek

Zaadjes in zadenbieb?
Nadat deze plant zaadjes heeft geproduceerd, zijn ze te vinden in de zadenbibliotheek in Zinder.

Weetjes