Skip to content
Skip to content

Kweepeer

Cydonia oblonga ‘Leskovacka’

Vroeger stond bij veel boerderijen een kweepeer. In Nederland wordt deze vrucht steeds vaker weer aangeboden op markten, in groentespeciaalzaken en in toko’s. Specifieke rassen kweeperen worden als onderstam gebruikt voor het vermeerderen van peren via enten.

Fraaie verhalen
De Cydonische appel is de liefdesappel van de oude Grieken, een symbool van vruchtbaarheid, liefde en geluk. Daarom is de kweepeer aan godin Aphrodite gewijd en zij wordt daarom afgebeeld met kweeën in haar hand.

Veel oude volksgebruiken rondom de liefde zijn gelinkt aan de kweepeer. Zo hield de Griekse bruid een kweepeer in haar hand als symbool van vruchtbaarheid en bood zij deze aan haar man aan als teken dat ze zich van haar plicht bewust was. Om een frisse adem te hebben als zij haar nieuwe man zou kussen, nam zij een hapje van een kweepeer. Dit zorgde ervoor dat de eerste begroeting niet onplezierig zou zijn. Volgens anderen werd dit gedaan om te tonen dat de vrouw in de toekomst voor haar man door een zure appel heen zou bijten. Ook wordt gezegd dat ze in de bittere appel moest bijten om zo op de bitterheid van het leven voorbereid te zijn.

Toepassingen
De kwee wordt al ruim drieduizend jaar gekweekt en gebruikt als verzachtend middeltje bij ontstoken mond- en keelslijmvliezen. Er zit vitamine C in de vruchten. Kweeperen zijn rauw vrijwel niet te eten door het harde en zure vruchtvlees. Cydonia oblonga ‘Leskovacz’ is een variant met grote gele vruchten. Ze rijpen omstreeks half oktober, zijn appelvormig en circa 10 cm groot. Ze worden verwerkt tot compote, jam, marmelade, gelei, vruchtenpasta (in blokjes lijkend op bonbons), taart, cotignac (vruchtenbrood), vruchtensap, thee, wijn en likeur.
Kweeperen zijn ook leuk om binnen in huis als decoratie neer te leggen.

Herkomst
De soort komt oorspronkelijk uit het gebied rondom de Kaspische Zee en de vrucht is inheems in Iran, Armenië, Azerbeidzjan en Georgië. In Europa is de kweepeer vooral in zuidelijke landen te vinden.

Welke insecten trekt de plant aan?
Vlinders en wilde bijen. De kweepeer is een drachtboom voor bijen en een waardboom voor vlinders.

Algemeen
Cydonia oblonga is een boomsoort uit de rozenfamilie (Rosaceae). Hij is nauw verwant aan de appel, de peer en de lijsterbes. ‘Leskovacka’ is een kleine boom met een breed-ovale tot bijna ronde kroon. Het is een matig sterke groeier en de takken groeien vrij steil omhoog. De jonge twijgen zijn viltachtig behaard en de oude bast is zwartbruin. De eironde tot ovale bladeren zijn donkergroen en 5-8 cm groot.

Standplaats
Zon of halfschaduw, in een normale, lichtvochtige bodem; verliest in de winter zijn bladeren en is goed vorstbestendig.

Hoogte
3-5 m, soms 8 m

Bloeitijd
Tweede helft mei

Bloeiwijze
De bloemen zijn geurend en 4-5 cm groot.

Kleur
Wit tot zachtroze

Hoe te vermeerderen

Zaadjes in zadenbieb?
Van deze plant kunnen we geen zaden oogsten. Ze zijn dan ook niet opgenomen in de zadenbibliotheek in Zinder.

Weetjes
Cydonia oblonga ‘Leskovacz’ werd rond 1880 in Servië gevonden als toevalszaailing.